Is houtrook schadelijk?

Hout dat slecht brandt veroorzaakt veel overlast en uitstoot van schadelijke stoffen. Zo, laat dat maar duidelijk zijn!

Is dus alle houtrook schadelijk?  “schadelijk” is geen vastgesteld begrip, net als “ongezond” en “overlast”. Ik vind het dan ook niet vreemd dat de meningen hierover nogal verdeeld zijn. De discussie vind ik wel behoorlijk gepolariseerd, het is bijna een “of je bent voor of je bent tegen” discussie geworden. Zwart of wit, grijs bestaat niet.

Probleem in dit soort discussies is vaak dat er niet meer zonder vooroordeel, zonder door een gekleurde bril te kijken, wordt gediscussieerd. Er worden alleen argumenten gebruikt die ons uitkomen, die onze mening versterken. Het moet 100% of 0% zijn, zwart of wit, voor of tegen, verbod of niets doen. Maatregelen die 90-95% van de problemen voorkomen of oplossen worden niet geaccepteerd. Ik vind dit jammer omdat veel van die maatregelen vrij eenvoudig toe te passen zijn, weinig investeringen vragen. Maar inderdaad, het is niet 100%, of 0%.

Wanneer brandt hout slecht?

De vraag “wanneer brandt hout slecht?” en die situaties voorkomen vind ik belangrijker. Mensen gaan  informeren wanneer hout slecht brandt en wat je daar aan kunt doen gaat al veel oplossen. De meeste hout stokers willen helemaal geen overlast veroorzaken!

Om op de vraag “wanneer brandt hout slecht?” een onderbouwt antwoord te kunnen geven is het van belang te weten wat iemand verstaat onder “hout brandt slecht”. Waar wil de persoon eigenlijk echt antwoord op geven?

Stellingen en meningen versus feiten

Ik heb 6 verschillende stellingen opgeschreven. De vraag is of dit meningen zijn of onderbouwde feiten.

Is het mogelijk hout schoon te verbranden?

1. Nee, maakt niet uit, hout kan nooit schoon, duurzaam en verantwoord branden
2. Ja, alleen in open vuur zoals in een vuurkorf of open haard brand hout slecht
3. Ja, een moderne houtkachel is voldoende om hout schoon te laten branden
4. Ja maar alleen in moderne verbrandingsovens brandt hout schoon
5. Ja want hout brandt altijd mooi. Het gaat om de gezelligheid, de warmte. Dat gezeur over stank en gezondheid, dat valt heel erg mee. Laten ze dan eerst maar wat doen aan……
6. Ja, hout branden in een moderne houtkachel, met goed hout, rekening houden met weersomstandigheden, een houtrook filter gebruiken etc geeft schone verbranding

Ik kan een rapport gaan schrijven vol wetenschappelijke onderzoeken maar als ik geloof in 1) zal ik alle onderzoeken die iets anders concluderen niet gebruiken en benoemen. Als ik 5) geloof komt er een heel ander verhaal. Ik ga op zoek naar onderzoeken die laten zien dat bijvoorbeeld bruinkool stoken heel veel slechter is dan hout stoken. Die laten zien dat ook de elektrische auto niet zo schoon is als ze zeggen.

En waar hang ik uit?

Misschien goed om te benoemen dat ik nogal een beta mens ben. Heb een lang traject van technische, beta, opleidingen achter de rug. MTS, HTS en toen UT Twente. Vanuit inhoud, wetenschap ben ik me gaan verdiepen in hout branden. Ik denk dat ik me gerust expert mag noemen in schoon, duurzaam en verantwoord. Lees deze blog maar eens.

Zal je vast niet verbazen dat ik alleen in 4 en 6 geloof. En omdat 4 wat onhandig is voor in de woonkamer (al is er inmiddels wel een soort verbrandingsoven voor in huis , de houtvergasser) blijft 6 over.

Is de rest dus onzin?

Tsja, dat hangt er vanaf waar je zelf uithangt, wat je gelooft en wanneer je ergens in gelooft. Voor mij zijn de feiten over de 6 stellingen:

1. Hout is een fossiele brandstof en verbranden van een fossiele brandstof geeft emissie. Als schoon, duurzaam en verantwoord alleen maar waar kan zijn als er geen (0,0 ) emissie is klopt de stelling dus. Dan ben je dus ook tegen de auto, de CV, vliegen, scheepvaart, industrie.
2. Open vuur geeft slechte verbranding , dat is scheikundig een feit. Maar dat betekent weer niet dat gesloten vuur dus wel schoon brand.
3. Een moderne houtkachel is zeker een forse verbetering ten opzichte van open vuur zoals bijv de open haard. Maar is wat mij betreft niet genoeg. Hoe en waarmee je stookt heeft een grote invloed op de emissie.
4. In een verbrandingsoven wordt hout vrij schoon verbrand. Ik zeg met opzet “vrij schoon” vanwege het eerste punt. Zelf in de verbrandingsoven is de uitstoot niet 0,0.
5. Slecht hout verbranden geeft heel veel overlast en emissie. Ik vind dat niet “wel mee vallen” of “doe dan eerst maar wat aan ….”. Met een klein beetje moeite is slecht stoken te voorkomen. Met iets meer moeite komen we op mijn geloof nl punt 6
6. Overlast en emissie zijn beperkt als je goed stookt, in een goed toestel met een goed rookkanaal. Als je dan ook nog eens niet stookt bij windstil en/of mistig weer en je gebruikt een houtrook katalysator (Abcat) ben je schoon, duurzaam en verantwoord aan het stoken.

En nu?

Wat mij betreft simpel , neem “als je een houtkachel stookt doe het dan goed” als het uitgangspunt . Laat gemeenten  zeggen “Houtkachel in onze gemeente? Natuurlijk maar haal eerst je stookbrevet“.

Mensen leren dan wanneer hout slecht brandt en leren hoe hout goed kan branden. Treedt duidelijk op tegen mensen die het stookbrevet hebben gehaald en dan toch maar denken “dat te natte hout kan best” of erger “ach dat plankje met verf kan best”. Niet willen stoken is verbod op stoken. Geen pardon, geen discussie. Maar wees wel duidelijk als gemeente!

Zijn we het dan nu allemaal eens? Kunnen we nu allemaal weer genieten van de houtkachel?

Nee, zo naïef ben ik nu ook weer niet . Waar ik een beetje moeite mee heb is een mening hebben, in dingen geloven maar afhankelijk of het je uitkomt dat wel toepassen op het ene onderwerp en niet op het andere. Als je dus zegt dat hout branden niet schoon, duurzaam en verantwoord kan (stelling 1) en dus helemaal verboden kan ik daar in meegaan. Maar als je wel auto blijft rijden, 2 keer per jaar op vakantie naar Spanje, Turkije, USA vliegt, als je die kilo knallers wel blijft kopen, niet al van het gas af bent ben je mij kwijt en noem ik je hypocriet. Sorry.

ps Oh ja, en gooi niet de vuurkorf, de BBQ, het paasvuur, de open haard, de oude allesbrander en de moderne Ecodesign houtkachel op één hoop. Een moderne Euro 6 auto ga je ook niet verbieden omdat een T-Ford heel veel schadelijke stoffen uitstoot.