27 mei 2020 

Is houtrook schadelijk?

Hout dat slecht brandt veroorzaakt veel overlast en uitstoot van schadelijke stoffen. Zo, laat dat maar duidelijk zijn!

Is dus alle houtrook schadelijk?  “schadelijk” is geen vastgesteld begrip, net als “ongezond” en “overlast”. Ik vind het dan ook niet vreemd dat de meningen hierover nogal verdeeld zijn. De discussie vind ik wel behoorlijk gepolariseerd, het is bijna een “of je bent voor of je bent tegen” discussie geworden. Zwart of wit, grijs bestaat niet.

Probleem in dit soort discussies is vaak dat er niet meer zonder vooroordeel, zonder door een gekleurde bril te kijken, wordt gediscussieerd. Er worden alleen argumenten gebruikt die ons uitkomen, die onze mening versterken. Het moet 100% of 0% zijn, zwart of wit, voor of tegen, verbod of niets doen. Maatregelen die 90-95% van de problemen voorkomen of oplossen worden niet geaccepteerd. Ik vind dit jammer omdat veel van die maatregelen vrij eenvoudig toe te passen zijn, weinig investeringen vragen. Maar inderdaad, het is niet 100%, of 0%.

Wanneer brandt hout slecht?

De vraag “wanneer brandt hout slecht?” en die situaties voorkomen vind ik belangrijker. Mensen gaan  informeren wanneer hout slecht brandt en wat je daar aan kunt doen gaat al veel oplossen. De meeste hout stokers willen helemaal geen overlast veroorzaken!

Om op de vraag “wanneer brandt hout slecht?” een onderbouwt antwoord te kunnen geven is het van belang te weten wat iemand verstaat onder “hout brandt slecht”. Waar wil de persoon eigenlijk echt antwoord op geven?

Stellingen en meningen versus feiten

Ik heb 6 verschillende stellingen opgeschreven. De vraag is of dit meningen zijn of onderbouwde feiten.

Is het mogelijk hout schoon te verbranden?

  1. Nee, maakt niet uit, hout kan nooit schoon, duurzaam en verantwoord branden
  2. Ja, alleen in open vuur zoals in een vuurkorf of open haard brand hout slecht
  3. Ja, een moderne houtkachel is voldoende om hout schoon te laten branden
  4. Ja maar alleen in moderne verbrandingsovens brandt hout schoon
  5. Ja want hout brandt altijd mooi. Het gaat om de gezelligheid, de warmte. Dat gezeur over stank en gezondheid, dat valt heel erg mee. Laten ze dan eerst maar wat doen aan……
  6. Ja, hout branden in een moderne houtkachel, met goed hout, rekening houden met weersomstandigheden, een houtrook filter gebruiken etc geeft schone verbranding

Ik kan een rapport gaan schrijven vol wetenschappelijke onderzoeken maar als ik geloof in 1) zal ik alle onderzoeken die iets anders concluderen niet gebruiken en benoemen. Als ik 5) geloof komt er een heel ander verhaal. Ik ga op zoek naar onderzoeken die laten zien dat bijvoorbeeld bruinkool stoken heel veel slechter is dan hout stoken. Die laten zien dat ook de elektrische auto niet zo schoon is als ze zeggen.

En waar hang ik uit?

Misschien goed om te benoemen dat ik nogal een beta mens ben. Heb een lang traject van technische, beta, opleidingen achter de rug. MTS, HTS en toen UT Twente. Vanuit inhoud, wetenschap ben ik me gaan verdiepen in hout branden. Ik denk dat ik me gerust expert mag noemen in schoon, duurzaam en verantwoord. Lees deze blog maar eens.

Zal je vast niet verbazen dat ik alleen in 4 en 6 geloof. En omdat 4 wat onhandig is voor in de woonkamer (al is er inmiddels wel een soort verbrandingsoven voor in huis , de houtvergasser) blijft 6 over.

Is de rest dus onzin?

Tsja, dat hangt er vanaf waar je zelf uithangt, wat je gelooft en wanneer je ergens in gelooft. Voor mij zijn de feiten over de 6 stellingen:

  1. Hout is een fossiele brandstof en verbranden van een fossiele brandstof geeft emissie. Als schoon, duurzaam en verantwoord alleen maar waar kan zijn als er geen (0,0 ) emissie is klopt de stelling dus. Dan ben je dus ook tegen de auto, de CV, vliegen, scheepvaart, industrie.
  2. Open vuur geeft slechte verbranding , dat is scheikundig een feit. Maar dat betekent weer niet dat gesloten vuur dus wel schoon brand.
  3. Een moderne houtkachel is zeker een forse verbetering ten opzichte van open vuur zoals bijv de open haard. Maar is wat mij betreft niet genoeg. Hoe en waarmee je stookt heeft een grote invloed op de emissie.
  4. In een verbrandingsoven wordt hout vrij schoon verbrand. Ik zeg met opzet “vrij schoon” vanwege het eerste punt. Zelf in de verbrandingsoven is de uitstoot niet 0,0.
  5. Slecht hout verbranden geeft heel veel overlast en emissie. Ik vind dat niet “wel mee vallen” of “doe dan eerst maar wat aan ….”. Met een klein beetje moeite is slecht stoken te voorkomen. Met iets meer moeite komen we op mijn geloof nl punt 6
  6. Overlast en emissie zijn beperkt als je goed stookt, in een goed toestel met een goed rookkanaal. Als je dan ook nog eens niet stookt bij windstil en/of mistig weer en je gebruikt een houtrook katalysator (Abcat) ben je schoon, duurzaam en verantwoord aan het stoken.

En nu?

Wat mij betreft simpel , neem “als je een houtkachel stookt doe het dan goed” als het uitgangspunt . Laat gemeenten  zeggen “Houtkachel in onze gemeente? Natuurlijk maar haal eerst je stookbrevet“.

Mensen leren dan wanneer hout slecht brandt en leren hoe hout goed kan branden. Treedt duidelijk op tegen mensen die het stookbrevet hebben gehaald en dan toch maar denken “dat te natte hout kan best” of erger “ach dat plankje met verf kan best”. Niet willen stoken is verbod op stoken. Geen pardon, geen discussie. Maar wees wel duidelijk als gemeente!

Zijn we het dan nu allemaal eens? Kunnen we nu allemaal weer genieten van de houtkachel?

Nee, zo naïef ben ik nu ook weer niet . Waar ik een beetje moeite mee heb is een mening hebben, in dingen geloven maar afhankelijk of het je uitkomt dat wel toepassen op het ene onderwerp en niet op het andere. Als je dus zegt dat hout branden niet schoon, duurzaam en verantwoord kan (stelling 1) en dus helemaal verboden kan ik daar in meegaan. Maar als je wel auto blijft rijden, 2 keer per jaar op vakantie naar Spanje, Turkije, USA vliegt, als je die kilo knallers wel blijft kopen, niet al van het gas af bent ben je mij kwijt en noem ik je hypocriet. Sorry.

ps Oh ja, en gooi niet de vuurkorf, de BBQ, het paasvuur, de open haard, de oude allesbrander en de moderne Ecodesign houtkachel op één hoop. Een moderne Euro 6 auto ga je ook niet verbieden omdat een T-Ford heel veel schadelijke stoffen uitstoot.

J. Guijs
Door

J. Guijs

op 26 Nov 2021

Nou nee, we zijn het niet allemaal eens.. zoals u zelf aangeeft zijn er veel factoren die van invloed zijn om geen overlast en uitstoot van schadelijke stoffen te krijgen door slecht brandend hout want die overlast en uitstoot kunnen er zeker wel zijn zegt u. De kachel is van belang, het rookkanaal, het vegen van het rookkanaal, het soort hout, de droogte van het hout en of er wel hout gestookt wordt en geen afval, wat voor weer het is, de wind, niet de hele dag stoken en, heel belangrijk, of de stoker wel goed kan stoken, daar heb je allemaal geen zicht op natuurlijk. En allemaal punten waardoor het mis kan gaan en er inderdaad overlast en vieze uitstoot is. In een woonwijk, waar veel mensen dicht op elkaar wonen, kinderen liggen te slapen onder de verontreinigde walm uit de buurschoorsteen. Er kan veel te veel mis gaan, zo veel dat het té vaak niet goed gaat. Er wordt te vaak te slecht gestookt tussen te veel mensen die te dicht op elkaar wonen omdat er te veel niet te controleren oorzaken zijn waardoor het mis kan gaan en dat veroorzaakt overlast en uitstoot van schadelijke stoffen. Jammer voor de ‘goede’ stokers, ze zijn er vast, maar houtkachels, zelfs de beste, horen niet in een woonwijk thuis. Daar wonen mensen die in hun eigen woonkamer, slaapkamer, kinderkamer recht hebben op schone en niet naar rook ruikende, vervuilde lucht en die altijd hun ramen en ventilatieroosters open moeten kunnen hebben om frisse lucht in hun eigen huis binnen te laten. Want geloof me, er zijn er heel veel die dat nu niet kunnen. Ik ben er eentje van…

Wijbrand
Door

Wijbrand

op 27 Nov 2021

beste Buijs, dank voor uw reactie, ik ben het met u eens de invloed van de stoker groot is. Zonder kennis en kunde geeft particuliere houtstook veel overlast.Op mijn site , Skantiek in de media, kunt u ook een artikel vinden over een stookbrevet. Waarom moeten we voor een auto, boot, vliegtuig, kettingzaag, bromfiets , trekker etc vaardigheids bewijzen halen? Omdat zonder kennis en kunde met bijv een auto aan het verkeer deel te nemen erg slecht is voor de gezondheid van de bestuurder en mede weggebruikers.dit geldt ook voor houtstook in houtkachels, Al heb je een hele goede, als je die verkeerd stookt is dat schadelijk.En , helaas voor de mensen die nu overlast ervaren, de overheid wil hier niet aan, te veel werk, te duur.En voor de groep die , net als u, aangeeft dat een houtkachel niet in een woonwijk hoort, het is toegestaan. De houtkachel is een EU goedgekeurd product, NL mag die niet verbieden . Zonder normen, zonder goed te kunnen meten en zonder , als NL, eerst er alles aan hebben gedaan om stokers voor te lichten, mogen gebruiksrestricties niet. En NL faalt op alle 3Kijk eens naar Duitsland, daar zijn alle 3 al sinds 2008 geregeld. is de discussie niet zo heftig als in NL (ondanks heel veel meer houtstook per inwoner). er zijn meetbare, en daarmee handhaafbare normen. een schoorsteenveger heeft daar , voor particuliere houtstook, BOA bevoegdheden.En NL doet niets behalve , zoals ook Longfonds, geen enkele andere oplossing accepteren dan een verbod. 80% winst is , met het Duitse model, haalbaar. ga katalysatoren verplichten (waarom niet, is zelfde ding als in de auto) en je kunt naar 95%!Samenvattend,Goed stoken kun je eenvoudig leren Overheid, voer Duitse model, eindelijk, in Ga stookbrevet invoeren en ga actief handhaven op de aso stokers Verbod kan alleen in EU verband en dat zie ik, de komende 10 jaar, niet gebeurenGroet,Wijbrand

Kees Gerink
Door

Kees Gerink

op 28 Nov 2021

We hebben 5 buren die een houtkachel hebben. Ze stoken allemaal perfect en hebben een stookcursus gevolgd. Ik kan u vertellen: ik merk er helemaal niks van. Het stinkt in huis en als er ook maar 1 persoon de kachel aanzet kan ik alle ramen en deuren sluiten. Ik maak me zorgen over de kinderen die slapen in deze afvalstoffen zoals fijnstof.

wijbrand
Door

wijbrand

op 29 Nov 2021

Beste Kees, Ik snap de zorgen, ik snap ook de frustratie, machteloosheid van buurtgenoten van slechte stokers. zoals ik vaker benoem, de overheid zal iets moeten doen zoals een stookbrevet verplichten, kunnen handhaven door bijv het Duitse model (al sinds 2008 succesvol actief) over te nemen.Een houtkachel kan nooit zonder emissie branden, een houtkachel kan wel met heel weinig , schadelijke, gassen branden. Door een katalysator worden de weinige schadelijke gassen ook nog eens omgezet in minder schadelijke gassen.Met gemak 80% minder organische gassen. Niet alleen 80% minder maar ook nog eens , in plaats vn gassen uit de ZZS , zeer zorgelijke stoffen, klasse stoffen uit “gewone” milieu normen. denk bijv aan aijznzuur eb formaldehyden ipv BaP (benzeen a pyreen). dat kan maarzo 1000 keer schadelijker zijn!Heel veel minder en extreem veel minder schadelijk!Het klopt dat dit de ideale situatie is. Dus onrealistisch? Nee, zeker niet. Is gewoon vandaag haalbaar maar omdat er in Nederland niets is geregeld qua normen, meten en handhaven gaat het op vrijwillige basis en , helaas, heel langzaam.

J. Guijs
Door

J. Guijs

op 29 Nov 2021

Een stookbrevet stelt u voor, dat gaat als volgt werken; Na een gezellig avondje met u voor het houtvuur waarbij u propaganda maakt voor het houtverbranden met onware argumenten en zinloze ‘stooktips’, en misschien nog wel een kachelverkoopje voor u ondertussen, wapperen de cursisten met een fraai geprinte oorkonde en lappen deze thuis vervolgens aan hun rubberlaars die ze daarna, zoals mijn buurman, in de houtkachel stoppen om deze als giftige lucht over hun buurtgenoten te verspreiden. U begrijpt, ik geloof niet in een stookbrevet. Ik geloof in zeer strenge regelgeving, luchtmetingen, stookbelasting, stookvergunning en in het serieus nemen van gehinderden en ik geloof heel zeker in het recht op schone lucht in en om mijn huis, een recht dat groter is dan voor de ‘gezelligheid’ en op een volstrekt niet duurzame manier hout omzetten in overlastgevende kankerverwekkende stoffen in de lucht die ik inadem. Nee, wij gaan het niet eens worden. En net als het roken van sigaretten is het een langzaam proces, dat ben ik met u eens, maar je moet ergens beginnen. En ‘dankzij’ de grote hoeveelheid luchtvervuiling, bijna een kwart van de fijnstof in Nederland stoot deze gezelligheid uit, zal de overheid er niet omheen kunnen op den duur. Dan pas kan ik opgelucht adem halen.

Wijbrand
Door

Wijbrand

op 29 Nov 2021

We zijn het redelijk eens dat een stookbrevet alleen niet gaat werken. het is de combinatie van stookbrevet, normen, meten en handhaven. heb de vergelijking al vaker gemaakt met het rijbewijs. Leren autorijden, snelheidslimieten, flitspalen, trajectcontroles, boetes/rij ontzegging .Qua fijnstof, dat kwart etc dat is niet waar, dat is ook niet wat RIVM zegt maar, zomaar een vermoeden, leden van stichting houtrookvrij zullen dit nooit toegeven (tip lees het VVM artikel op de site). De 23% die RIVM noemt is een lokaal piek gemiddelde in de winter. Gemiddeld is het 4% waarvan de helft ook nog eens uit het buitenland komt. Ook dit kunt u na luisteren in de uitzending van spraakmakers waar mw van Zanten, hoofd emissie registratie vn het RIVM dit ook aangeeft.Tot slot, Nederland kan de houtkachel niet verbieden , dat zal in EU verband moeten gebeuren. In ons omringende landen , zoals Duitsland, is een verbod niet aan de orde. Die hebben , al vele jaren geleden gedaan wat Nederland niet doet nl wel normen vaststellen, wel meten en handhaven.

Reactie plaatsen

Download de gratis video 

"Goed stoken in een houtkachel"

Alles wat u moet weten (en dat is veel meer dan je denkt) om zonder overlast en met minimale uitstoot van schadelijke stoffen je houtkachel te stoken. 
  • Wat is goed brandhout (en niet al het onbehandelde hout is geschikt!)?
  • Hoe steek je de houtkachel aan en vul je hem goed bij?
  • Wat maakt een houtkachel een goede houtkachel?
  • Wat maakt een rookkanaal goed trekkend en veilig?
  • Wat doet een houtrook filter (Abcat) met overlast en milieu?
  • Met welke weersomstandigheden moet je niet stoken?

De fascinatie voor vuur, de intense warmte, wegdromen in de dansende vlammen. Zonder zorgen over overlast voor je buren of onnodige milieubelasting!

50%
Direct bekijken